Houvast op school de Kennisbasis

Houvast op school wil het basisonderwijs, en in het bijzonder het katholiek basisonderwijs, helpen te beantwoorden aan het recht van ieder kind om zich levensbeschouwelijk te ontwikkelen.

Voor ieder kind

Voor kinderen die deze ontwikkeling doormaken op een katholieke basisschool, wordt het vak Levensbeschouwelijke vorming gevoed vanuit de katholieke traditie. De verhalen zijn genomen uit de Bijbel en de traditie. Er is aandacht voor Maria en de heiligen en katholieke feestdagen zoals Allerzielen en Carnaval. Tegelijkertijd blijft het vak gericht op het tot zijn recht laten komen van ieder kind en levensbeschouwelijke ontwikkeling binnen de kaders van de school.

Houvast op school is geen ‘geestelijke stromingen’. Het biedt wel informatie over andere wereldgodsdiensten, maar het doel is vorming van de persoon.

Drie concepten

Houvast op school verbindt eigen beleving aan de beleving van anderen, zowel die van leerlingen in de eigen groep als die van de personen waarover de verhalen vertellen. Daartoe zet Houvast op school in iedere bouwsteen één van de drie concepten of ervaringsgebieden zoals beschreven zijn in de ‘Kennisbasis RK’ centraal.

De Kennisbasis met de drie concepten is geschreven door de Vereniging Katholieke Leraren Opleidingen (2014).

Contingentie

Vertaald uit het Latijn betekent het ‘mogelijkheid’, ‘toeval’. Het is dus tegengesteld aan noodzakelijkheid. Het is een ervaring die zich voordoet als willekeurig en toevallig. ‘Het kwam op mijn pad’.

De ervaring is subjectief. Het kan positief en negatief worden ervaren. Het brengt je uit je comfortzone. Deze ervaring is van alle leeftijden.

Transcendentie

Vertaald vanuit het Latijn betekent het ‘overstijgend’, ‘buiten het gewone tredend’. Het laat ons ervaren dat er meer mogelijk is dan wij mensen vanuit ons eigen perspectief voor mogelijk houden. Er wordt een grens overstegen. Het heeft dus ook betrekking op dit aardse leven. Is niet alleen iets van een andere werkelijkheid.

Men roept uit: ‘Het is een wonder’ of ‘Dit gaat mijn pet te boven’. De reactie op deze ervaring kunnen we benoemen als verwondering. Iemand heeft het gevoel een inzicht te hebben gekregen. Vaak is het niet in woorden te vatten en zoekt men in kunst of symbolen hier uiting aan te geven.

Traditie

Vertaald vanuit het Latijn betekent het ‘overleveren’. Het is iets anders dan een gewoonte. Het kan veranderen door de tijd maar de kern blijft hetzelfde. Het is niet versteend maar ‘levend gedachtengoed’.

De drie concepten of ervaringsgebieden zijn universeel. De ervaringen zelf worden opgedaan door iedereen, ongeacht of iemand in God gelooft of niet. Mensen geven betekenis aan en duiden deze ervaringsgebieden vanuit de eigen godsdienst, levensbeschouwing en gekozen cultuur. Door ervaringen op te doen ontwikkelen leerlingen zich binnen deze drie concepten. Op basis van de ervaringen gaan ze de dialoog aan. Ze leren eigen inzichten te delen en waarderend en nieuwsgierig te luisteren naar inzichten van anderen.

De Kennisbasis maakt deel uit van het curriculum op sommige Pabo’s.